Prawo autorskie
Prawo autorskie weszło w życie w Polsce z dniem 07.01.1994 r. Oznacza to, że od tego dnia możemy odpowiadać przed sądem za złamanie tegoż prawa.
1. Najważniejsze ograniczenia wynikające z korzystania z licencjonowanego oprogramowania:
Należy sobie zdawać sprawę z tego, iż pożyczanie programów osobom trzecim jest również łamaniem prawa autorskiego jeśli nie zezwala na to umowa licencyjna, z którą należy się bezwzględnie zapoznać przed dokonaniem zakupu oprogramowania.
2. Najważniejsze korzyści wynikające z używania licencjonowanego oprogramowania:
Jeżeli posiadamy oprogramowanie z przed dnia 07.01.1994 r podlegamy amnestii, to znaczy że możemy używać tego programu jako właściciel stosując się do obecnych przepisów prawnych.
Aby można było sprawdzić oprogramowanie które chcemy zakupić udostępnia się programy za darmo. Są to programy typu shareware lub freeware
Shareware - programy za darmo umożliwiające sprawdzenie danego programu, jeśli program się podoba klientowi może kupić wersję komercyjną.
Programy tego typu posiadają pewne ograniczenia np.:
- Ograniczenie ilości uruchomień, np. po 40 uruchomieniach programu
nie można już uruchomić.
- Ograniczenie czasowe np. program uruchamia się przez 30 dni
- Ograniczenie funkcji programu np. w programie graficznym nie można zapisać
pliku.
Freeware - są całkiem za darmo, nie posiadają ograniczeń.
3. Autoryzacja prac
Pisząc jakiś tekst, jak artykuł do gazetki szkolnej, rysując jakiś obrazek lub tworząc program jesteśmy ich autorami. Jako autorom przysługuje mam prawo do rozporządzania swoim dziełem (utworem). Prawo do dzieła jest dzielone na dwie części:
Autorskie prawa osobiste - zespół uprawnień jakie przysługują twórcy dzieła. Przy czym nacisk kładzie się tu na charkter emocjonalny czy nawet uczuciowy tych uprawnień. Są prawami "ojcostwa utworu" i obejmują przede wszystkim prawo autora do wiązania z dziełem jego nazwiska. Prawo to nigdy nie wygasa i jest, z natury rzeczy, niezbywalne, nie można się go zrzec ani przenieść na inną osobę. W ramach ochrony dóbr osobistych autor ma prawo do przedstawiania utworu pod pseudonimem lub anonimowo. Do osobistych praw autorskich należy także prawo do zachowania niezmienionej treści i formy utworu, zakazujące wprowadzania zmian, zniekształceń, przeinaczeń, modyfikacji. Warto jednak nadmienić, że prawnie dopuszczalne jest zobowiązanie się twórcy w umowie do niewykonywania autorskiego prawa osobistego (tu: prawa do oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem).
Autorskie prawa majątkowe - zespół uprawnień jakie przysługują twórcy dzieła. Przy czym nacisk kładzie się tu na kwestię ekonomiczną tych uprawnień. Dzięki temu autor może czerpać korzyści ze swojego dzieła. W większości przypadków autor czerpie korzyści udzielając licencji (do niemal każdego oprogramwania jest ona załączona) czyli zezwoleniem na użytkowanie programu pod pewnymi warunkami. Innym sposobem może być jednorazowe przekazanie praw majątkowych (rzadkie, występuje szczególnie w przypadku programów na zamówienie).
Najczęściej spotykanymi licencjami są:
1. Licencja OEM
- oprogramowanie dostarczane wraz ze sprzętem, komputerem itp.
2.
Freeware - czyli oprogramowanie wolne od opłat, lecz mające prawa autorskie...
3.
GPL i pochodne (m.in. systemy i oprogramowanie Linux)
Prawa autorskie zastrzeżone (c) EDULOG 2003-2007